Kişilik Bölünmesi Nedir?
Kişilik bölünmesi, bir kişinin kimliğinin iki veya daha fazla ayrı kişilik durumuna bölündüğü bir zihinsel bozukluktur. Her kişilik durumu, kendine özgü düşünce, duygu, davranış ve hafıza özelliklerine sahiptir. Kişilik durumları, birbirinden farklı yaş, cinsiyet, etnik köken ve sosyal statüye sahip olabilir.
Kişilik bölünmesi, genellikle çocukluk döneminde yaşanan travmatik bir olaya yanıt olarak gelişir. Travma, fiziksel veya cinsel istismar, ihmal, aile içi şiddet veya savaş gibi herhangi bir şey olabilir. Travmatik olay, kişinin zihninde başa çıkılması zor veya kabul edilmesi imkansız olduğu kadar acı vericiyse, kişi bu deneyimi unutmak için bir mekanizma geliştirebilir. Bu mekanizma, kişinin kimliğinin bölünmesine neden olan dissosiyasyondur.
Dissosiyasyon, kişinin kendi benlik duygusundan, çevresinden veya gerçeklikten kopması olarak tanımlanabilir. Dissosiyatif kimlik bozukluğu, dissosiyasyonun en şiddetli biçimlerinden biridir.
Kişilik Bölünmesinin Belirtileri
Kişilik bölünmesinin belirtileri şunlardır:
- Bellek kaybı: Kişi, önemli kişisel bilgileri hatırlamakta zorlanabilir. Bu bellek kaybı, travmatik bir olayın gerçekleştiği zamanı veya olayı içerebilir.
- Farklı kişilik durumları: Kişi, farklı kişilik durumlarına bürünebilir. Her kişilik durumu, kendine özgü düşünce, duygu, davranış ve hafıza özelliklerine sahiptir.
- Kontrol kaybı: Kişi, kendi davranışlarını kontrol etmekte zorlanabilir. Kişi, bir kişilik durumundan diğerine geçtiğinde, davranışları da değişebilir.
- Depresyon: Kişi, depresyon, anksiyete veya öfke gibi duygusal sorunlar yaşayabilir.
- Bilişsel sorunlar: Kişi, konsantrasyon, dikkat ve hafıza sorunları yaşayabilir.
Kişilik Bölünmesinin Nedenleri
Kişilik bölünmesinin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, genellikle çocukluk döneminde yaşanan travmatik bir olaya yanıt olarak geliştiği düşünülmektedir. Travmatik olay, fiziksel veya cinsel istismar, ihmal, aile içi şiddet veya savaş gibi herhangi bir şey olabilir. Travmatik olay, kişinin zihninde başa çıkılması zor veya kabul edilmesi imkansız olduğu kadar acı vericiyse, kişi bu deneyimi unutmak için bir mekanizma geliştirebilir. Bu mekanizma, kişinin kimliğinin bölünmesine neden olan dissosiyasyondur.
Kişilik Bölünmesinin Tedavisi
Kişilik bölünmesinin tedavisi, psikoterapiye dayanır. Psikoterapi, kişinin travmatik deneyimiyle yüzleşmesine ve dissosiyasyon mekanizmasını işlemesine yardımcı olur. Psikoterapinin amacı, kişinin kimliğinin bütünleşmesini sağlamaktır.
Psikoterapinin yanı sıra, kişilik bölünmesi olan kişilere ilaç tedavisi de verilebilir. İlaç tedavisi, depresyon, anksiyete ve öfke gibi duygusal sorunları yönetmeye yardımcı olabilir.
Kişilik Bölünmesi Hakkında Yanlış Anlayışlar
Kişilik bölünmesi hakkında bazı yaygın yanlış anlamalar şunlardır:
- Kişilik bölünmesi, yalnızca çok ünlü insanlarda görülür. Bu doğru değildir. Kişilik bölünmesi, toplumda yaygın olarak görülen bir zihinsel bozukluktur.
- Kişilik bölünmesi olan kişiler, tehlikelidir. Bu doğru değildir. Kişilik bölünmesi olan kişilerin çoğu, şiddete meyilli değildir.
- Kişilik bölünmesi olan kişiler, sahtedir. Bu doğru değildir. Kişilik bölünmesi, tıbbi bir tanı alan gerçek bir zihinsel bozukluktur.
Sonuç
Kişilik bölünmesi, karmaşık ve zorlayıcı bir zihinsel bozukluktur. Ancak, uygun tedavi ile, kişilik bölünmesi olan kişiler, sağlıklı ve üretken bir hayat yaşayabilirler.