Konjonktürel İttifak Nedir?
Konjonktürel ittifak, iki veya daha fazla devletin, kendi menfaatleri doğrultusunda, geçici bir süreliğine kurduğu dostluk ilişkisi ve yaptığı ittifaka verilen isimdir. Bu tür ittifaklar, genellikle iki devletin karşı karşıya olduğu ortak bir tehdit veya tehlikeye karşı savunma amaçlı olarak kurulur. Ancak, konjonktürel ittifaklar, uzun süreli olma eğilimindedir ve değişen koşullara göre kolayca bozulabilir.
Konjonktürel ittifaklarda, devletler arasında ortak bir ideoloji veya kültürel bağ yoktur. Devletler, yalnızca kendi çıkarları doğrultusunda hareket eder ve ittifaktan en fazla faydayı sağlamaya çalışır. Bu nedenle, konjonktürel ittifaklar genellikle gizli olarak kurulur ve kamuoyuna açıklanmaz.
Tarihte Konjonktürel İttifak Örnekleri
Konjonktürel ittifaklar, tarih boyunca sıklıkla görülmüştür. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Kutsal İttifak: 1683 yılında, Osmanlı Devleti’nin II. Viyana Kuşatması’nı başarısızlığa uğratmasının ardından, Avrupa devletleri tarafından kurulan ittifaktır. Bu ittifak, Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki yayılmasını durdurmak ve Avrupa’daki mevcut düzeni korumak amacıyla kurulmuştur.
- Fransa-İngiltere İttifak Antlaşması (1716): 17. yüzyıl boyunca, Fransa ve İngiltere, Avrupa’daki hegemon güç olmak için mücadele etmiştir. Bu mücadele, iki ülke arasında sık sık savaşlara neden olmuştur. Ancak, 18. yüzyılın başında, iki ülke, Avrupa’daki dengeyi korumak amacıyla ittifak kurmuştur.
- Avusturya-Rus İttifak Antlaşması (1873): 19. yüzyılın ortalarında, Avrupa’da, Alman İmparatorluğu’nun yükselişi, diğer devletleri endişelendirmiştir. Bu endişenin sonucunda, Avusturya ve Rusya, Almanya’nın yayılmasını önlemek amacıyla ittifak kurmuştur.
- Müttefik Devletler: 1. Dünya Savaşı’nda, Almanya, Avusturya-Macaristan, Osmanlı İmparatorluğu ve Bulgaristan’dan oluşan İttifak Devletleri’ne karşı, Fransa, İngiltere, Rusya, İtalya, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri’nden oluşan Müttefik Devletler savaşmıştır.
- Çin-Rusya İttifak Antlaşması (2023): 2023 yılında, Çin ve Rusya, Amerika Birleşik Devletleri’nin baskılarına karşı koymak amacıyla ittifak kurmuştur.
Konjonktürel İttifakların Özellikleri
Konjonktürel ittifakların bazı temel özellikleri şunlardır:
- Geçici olma eğilimi: Konjonktürel ittifaklar, genellikle, iki devletin karşı karşıya olduğu ortak bir tehdit veya tehlikeye karşı savunma amaçlı olarak kurulur. Bu nedenle, tehdit veya tehlike ortadan kalktığında, ittifak da kolayca bozulabilir.
- Gizlilik: Konjonktürel ittifaklar, genellikle, gizli olarak kurulur ve kamuoyuna açıklanmaz. Bu, devletlerin kendi çıkarlarını korumak istemesinden kaynaklanmaktadır.
- Menfaat temelli: Konjonktürel ittifaklar, devletler arasında ortak bir ideoloji veya kültürel bağ olmadığı için, genellikle menfaat temelinde kurulur. Devletler, yalnızca kendi çıkarları doğrultusunda hareket eder ve ittifaktan en fazla faydayı sağlamaya çalışır.
Konjonktürel İttifakların Sonuçları
Konjonktürel ittifakların, hem olumlu hem de olumsuz sonuçları olabilir. Olumlu sonuçları şunlardır:
- Ortak bir tehdit veya tehlikeye karşı savunmaya yardımcı olur.
- Denge politikasına katkıda bulunur.
- Uluslararası ilişkilerde işbirliğini teşvik eder.
Olumsuz sonuçları şunlardır:
- Geçici olması nedeniyle, istikrarsızlık yaratabilir.
- Gizlilik nedeniyle, güvensizliklere yol açabilir.
- Menfaat temelinde kurulması nedeniyle, çatışmalara neden olabilir.
Sonuç olarak, konjonktürel ittifaklar, uluslararası ilişkilerde önemli bir yere sahiptir. Bu tür ittifaklar, hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, konjonktürel ittifakların kurulmasında ve yürütülmesinde dikkatli olunması gerekir.