Matrah Artırımı Nedir?
Matrah artırımı, vergi mükelleflerinin geçmiş dönemlere ilişkin beyanlarını kendileri düzelterek, belirlenen oranda ilave vergi ödemesi karşılığında, Maliye Bakanlığı tarafından yapılacak vergi incelemesinden muaf tutulmalarını sağlayan bir uygulamadır.
Matrah artırımı, 7326 sayılı Kanun’un 61. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, matrah artırımı başvurusunda bulunabilecek mükellefler şunlardır:
- Gerçek kişiler
- Tüzel kişiler
- Kurumlar
Matrah artırımı başvurusu, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine yapılır. Başvuruda, başvuru sahibinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, adresi, vergi kimlik numarası, vergi türleri ve matrah artırımı kapsamındaki dönemlere ilişkin bilgiler yer alır. Başvuruya, matrah artırımı kapsamındaki dönemlere ilişkin vergi beyannameleri ile ek olarak, aşağıdaki belgeler de eklenir:
- Matrah artırımı beyannamesi
- Matrah artırımı tablosu
- Matrah artırımı başvuru dilekçesi
- Vergi incelemesi talep formu (varsa)
Matrah artırımı başvurusu, 7326 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 9 Haziran 2021 tarihinden itibaren yapılabilmektedir. Matrah artırımından yararlanmak için başvurunun, 31 Aralık 2023 tarihine kadar yapılması gerekmektedir.
Matrah Artırımının Amacı
Matrah artırımının temel amacı, vergi mükelleflerinin geçmiş dönemlere ilişkin beyanlarını eksiksiz ve doğru bir şekilde yapmalarını sağlamaktır. Bu sayede, vergi gelirlerinin artırılması ve vergi sisteminin daha adil bir hale getirilmesi hedeflenmektedir.
Matrah artırımı, aynı zamanda vergi incelemelerinin azaltılmasını da amaçlamaktadır. Matrah artırımından yararlanan mükellefler, vergi incelemesine tabi tutulmadıkları için, vergi incelemelerinin yarattığı zaman ve maliyet kaybından da kurtulmaktadırlar.
Matrah Artırımının Avantajları
Matrah artırımından yararlanmanın birçok avantajı bulunmaktadır. Bu avantajlar şunlardır:
- Vergi incelemesinden muafiyet
- Vergi cezalarının indirimli uygulanması
- Geçmiş dönemlere ilişkin vergi risklerinin azaltılması
- Vergi sisteminin daha adil bir hale getirilmesi
Matrah Artırımının Dezavantajları
Matrah artırımından yararlanmanın bazı dezavantajları da bulunmaktadır. Bu dezavantajlar şunlardır:
- Ek vergi ödemesi
- Geçmiş dönemlere ilişkin kayıtların eksiksiz ve doğru bir şekilde tutulması zorunluluğu
Matrah Artırımı Hesaplaması
Matrah artırımı hesaplaması, 7326 sayılı Kanun’un 62. maddesinde yer alan matrah artırımı oranları ve asgari matrah artırımı tutarları dikkate alınarak yapılır.
Matrah artırımı oranı, ilgili dönemin vergi türleri ve matrahları dikkate alınarak belirlenir. Matrah artırımı oranı, asgari matrah artırımı tutarının üzerinde ise, matrah artırımı tutarı, asgari matrah artırımı tutarının %20’si olarak hesaplanır.
Matrah artırımı tutarı, aşağıdaki formülle hesaplanır:
Matrah artırımı tutarı = (Matrah * Matrah artırımı oranı) – (Matrah * Asgari matrah artırımı oranı)
Örneğin, 2022 yılında kurumlar vergisi mükellefi olan bir şirketin, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi matrahı 100.000 TL olsun. Bu şirketin matrah artırımı oranı %10, asgari matrah artırımı tutarı ise 2.000 TL olsun. Bu durumda, şirketin matrah artırımı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanır:
Matrah artırımı tutarı = (100.000 * 10/100) - (100.000 * 2/100)
Matrah artırımı tutarı = 10.000 - 2.000
Matrah artırımı tutarı = 8.000
Matrah Artırımının Süresi
Matrah artırımından yararlanmak için başvurunun, 31 Aralık 2023 tarihine kadar yapılması gerekmektedir. Bu tarihe kadar başvuru yapılmaması halinde, matrah artırımından yararlanma hakkı kaybedilir.
Matrah Artırımının İptali
Matrah artırımı, mükellefin başvurusu üzerine veya Mali