Mitomani Nedir?
Mitomani, kişinin kronik bir şekilde ve herhangi bir amaca veya çıkara hizmet etmeksizin sürekli yalan söyleme ihtiyacı duyduğu ve yalan söylediği psikolojik bir sorundur. Bu rahatsızlığa sahip kişilere mitoman denilmektedir.
Mitomani, Yunanca “mythos” (efsane) ve “mania” (delilik) kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. Bu kelimeler, mitomanların söyledikleri yalanların genellikle gerçeklikten uzak ve fantastik olmasını ifade eder.
Mitomanların yalanları genellikle etkileyici ve hayalidir. Çoğu durumda karşısındaki kişi bu yalanlara inanır. Mitomanlar yalan söyleme sırasında herhangi bir suçluluk veya utanç duygusu hissetmez.
Mitomani, bir kişilik bozukluğu olarak kabul edilmektedir. Bu bozukluğun kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik, çevresel ve psikolojik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Mitomanların Belirtileri
Mitomanların aşağıdaki belirtileri göstermesi mümkündür:
- Kronik bir şekilde yalan söylerler.
- Yalan söylediklerini kabul etmekte zorlanır veya inkar ederler.
- Yalan söyledikleri için suçluluk veya utanç duymazlar.
- Yalan söyledikleri için herhangi bir maddi veya manevi çıkar elde etmezler.
- Yalan söyledikleri için bir nedene veya amaca ihtiyaç duymazlar.
- Yalan söyledikleri için genellikle ikna edici bir dil kullanırlar.
Mitomanların Türleri
Mitomanlar, söyledikleri yalanların içeriğine göre farklı türlere ayrılabilirler:
- Abartıcı mitomanlar: Bu kişiler, gerçekte olan olayları abartarak veya tamamen uydurarak yalan söylerler.
- Kurgusal mitomanlar: Bu kişiler, tamamen hayali olaylar ve kişiler hakkında yalan söylerler.
- Özendirici mitomanlar: Bu kişiler, ilgi veya sempati çekmek için yalan söylerler.
- Aşağılayıcı mitomanlar: Bu kişiler, kendilerini olduğundan daha iyi göstermek için yalan söylerler.
Mitomani Tedavisi
Mitomani, bir psikiyatrist veya psikolog tarafından tedavi edilebilir. Tedavi, genellikle psikoterapi ve ilaç tedavisinden oluşur.
Psikoterapide, mitomanların yalan söyleme davranışlarının altında yatan nedenleri ve duyguları anlamaları hedeflenir. İlaç tedavisinde ise, mitomanların yalan söyleme davranışlarını azaltmaya yardımcı olabilecek antidepresanlar veya antipsikotikler kullanılabilir.
Mitomanlarla Başa Çıkmak
Mitomanlarla başa çıkmak zor olabilir. Bu kişiler, yalan söylediklerini kabul etmekte zorlanabilir ve yalanlarını sürdürmek için çaba sarf edebilirler.
Mitomanlarla başa çıkmak için aşağıdaki ipuçlarını uygulayabilirsiniz:
- Mitomanların yalanlarına inanmayın.
- Yalan söylediklerini kabul etmelerini sağlamaya çalışmayın.
- Onlarla tartışmadan kaçının.
- Onların söylediklerini kayıt altına alın.
- Yardım almalarını tavsiye edin.
Mitomanların Toplumdaki Yeri
Mitomani, toplumda oldukça yaygın bir sorundur. Yapılan araştırmalar, toplumun yaklaşık %1’inde mitomani olduğunu göstermektedir.
Mitomanlar, genellikle iş, okul ve sosyal yaşamda sorunlar yaşayabilirler. Bu kişiler, güvenilirlik sorunları nedeniyle iş ve ilişkilerinde başarısız olabilirler.
Mitomani, bir kişilik bozukluğu olarak kabul edildiğinden, mitomanların tedavi görmesi önemlidir. Tedavi ile mitomanların yalan söyleme davranışları azaltılabilir ve yaşam kaliteleri yükseltilebilir.
Mitomani ile İlgili Bazı Örnekler
- Bir kişi, kendisinin ünlü bir sanatçı veya sporcu olduğunu iddia edebilir.
- Bir kişi, zengin bir aileden geldiğini ve çok fazla parası olduğunu söyleyebilir.
- Bir kişi, savaş kahramanı olduğunu veya önemli bir görevi yerine getirdiğini iddia edebilir.
Bu örnekler, mitomanların söyledikleri yalanların çeşitliliğini göstermektedir. Mitomanların yalanları, gerçeklikten tamamen uzak olabileceği gibi, gerçek olaylara dayalı da olabilir.