MVC Nedir?
MVC, Model-View-Controller kelimelerinin baş harflerinden oluşan, yazılım mühendisliğinde kullanılan bir mimari desen veya tasarım kalıbıdır. Kullanıcıya yüklü miktarda verinin sunulduğu karmaşık uygulamalarda veri ve gösterimin soyutlanması esasına dayanır.
MVC, bir uygulamayı üç ayrı katmana böler:
- Model: Uygulamanın veri katmanıdır. Verileri saklar, günceller ve yönetir.
- View: Uygulamanın kullanıcı arayüzü katmanıdır. Kullanıcının görebileceği ve etkileşime girebileceği ekranları oluşturur.
- Controller: Model ve View katmanları arasında iletişimi sağlayan katmandır. Kullanıcının girişlerini alır, Model katmanına iletir ve View katmanından çıktıları alır.
MVC, aşağıdaki avantajları sağladığı için web uygulamalarında yaygın olarak kullanılır:
- Kod tekrarını azaltır: Model, View ve Controller katmanları birbirinden ayrı olduğundan, her katmana ait kodlar diğer katmanlardan bağımsız olarak geliştirilebilir. Bu, kod tekrarını azaltır ve uygulamanın bakımını kolaylaştırır.
- Uygulamanın test edilebilirliğini artırır: Model, View ve Controller katmanları birbirinden ayrı olduğundan, her katman ayrı ayrı test edilebilir. Bu, uygulamanın hatasızlığını artırır.
- Uygulamanın ölçeklenebilirliğini artırır: Model, View ve Controller katmanları birbirinden ayrı olduğundan, her katman ayrı ayrı ölçeklenebilir. Bu, uygulamanın performansını ve kullanılabilirliğini artırır.
MVC’nin Bileşenleri
MVC’nin üç ana bileşeni şunlardır:
Model
Model, uygulamanın veri katmanıdır. Uygulamanın verilerini saklar, günceller ve yönetir. Model katmanı, genellikle veritabanı, dosya sistemi veya REST API gibi bir veri kaynağına erişir.
Model katmanı, genellikle aşağıdaki sınıfları içerir:
- Veri nesneleri: Uygulamanın verilerini temsil eden nesnelerdir.
- Veri erişim katmanları: Model katmanından veri kaynağına erişen nesnelerdir.
- İş mantığı: Model katmanında uygulanan iş mantığıdır.
View
View, uygulamanın kullanıcı arayüzü katmanıdır. Kullanıcının görebileceği ve etkileşime girebileceği ekranları oluşturur. View katmanı, genellikle HTML, CSS ve JavaScript gibi teknolojileri kullanır.
View katmanı, genellikle aşağıdaki dosyaları içerir:
- HTML dosyaları: Kullanıcı arayüzünün temel yapısını oluşturan dosyalar.
- CSS dosyaları: Kullanıcı arayüzünün görünümünü ve stilini belirleyen dosyalar.
- JavaScript dosyaları: Kullanıcı arayüzünün davranışını belirleyen dosyalar.
Controller
Controller, Model ve View katmanları arasında iletişimi sağlayan katmandır. Kullanıcının girişlerini alır, Model katmanına iletir ve View katmanından çıktıları alır.
Controller katmanı, genellikle aşağıdaki işlevleri gerçekleştirir:
- Kullanıcı girişlerini alır.
- Model katmanına kullanıcı girişlerini iletir.
- Model katmanından gelen çıktıları alır.
- View katmanına çıktıları iletir.
MVC’nin Yaşam Döngüsü
MVC’nin yaşam döngüsü, aşağıdaki aşamalardan oluşur:
- İlklendirme aşaması: Uygulamanın başlatılması sırasında Model, View ve Controller katmanları oluşturulur.
- Giriş aşaması: Kullanıcı, uygulamayla etkileşime girdiğinde Controller katmanı kullanıcı girişlerini alır.
- İşleme aşaması: Controller katmanı kullanıcı girişlerini Model katmanına iletir. Model katmanı, kullanıcı girişlerini işleyerek çıktıları Controller katmanına döndürür.
- Çıkış aşaması: Controller katmanı Model katmanından gelen çıktıları View katmanına iletir. View katmanı, çıktıları kullanarak kullanıcı arayüzünü oluşturur.
MVC’nin Kullanım Alanları
MVC, web uygulamaları, masaüstü uygulamaları ve mobil uygulamalarda yaygın olarak kullanılır. Özellikle aşağıdaki durumlarda MVC’nin kullanılması faydalıdır:
- Uygulamada çok fazla veri varsa.
- Uygulama karmaşık bir kullanıcı arayüzüne sahipse.
- Uygulamanın bakımını ve test edilmesini kolaylaştırmak isteniyorsa.
MVC’nin Faydaları
MVC’nin aşağıdaki faydaları vardır:
- Kod tekrarını azaltır.
- **Uygulamanın