Ototrof Nedir?
Ototroflar, inorganik bileşikleri kullanarak organik bileşikler üretebilen canlılardır. Diğer bir anlatımla bu canlılar, yaşamsal etkinliklerini sürdürebilmek için gereksinme duydukları tüm organik bileşikleri, doğrudan doğruya inorganik bileşikleri sentezleyerek elde ederler. Heterotrof canlıların aksine kendi besinlerini kendileri üretebilirler.
Ototrofların bu özelliği, Dünya’daki yaşamın temelini oluşturur. Çünkü ototroflar, atmosferdeki karbondioksiti organik bileşiklere dönüştürerek, karbon döngüsünü başlatırlar. Bu döngü sayesinde, karbon, fotosentez yoluyla bitkilerde, fotosentez yapan bakterilerde ve siyanobakterilerde organik bileşiklere dönüştürülür. Daha sonra, heterotrof canlılar tarafından tüketilen bu organik bileşikler, solunum yoluyla yeniden karbondioksit haline gelir.
Ototroflar, iki ana gruba ayrılır:
- Fotoototroflar: Güneş ışığını kullanarak besin üreten ototroflardır. Bu canlılar, fotosentez yoluyla inorganik bileşiklerden organik bileşikler üretirler. Fotosentez yapan bitkiler, algler ve siyanobakteriler fotoototroflardır.
- Kemoorganotroflar: Kimyasal enerji kullanarak besin üreten ototroflardır. Bu canlılar, inorganik bileşiklerden enerji elde ederek, karbondioksiti organik bileşiklere dönüştürürler. Kemoorganotrof bakteriler, kemoorganotrof bakteriler ve kemoorganotrof arkeler kemoorganotroflardır.
Fotoototroflar
Fotoototroflar, güneş ışığını kullanarak besin üretirler. Bu canlılar, fotosentez yoluyla inorganik bileşiklerden organik bileşikler üretirler. Fotosentez, iki ana aşamadan oluşur:
- Işık tepkimeleri: Işık enerjisi, ATP ve NADPH gibi kimyasal enerji depolama moleküllerine dönüştürülür.
- Karbondioksit fiksasyonu: ATP ve NADPH’nin enerjisi kullanılarak, karbondioksit organik bileşiklere dönüştürülür.
Fotoototrofların fotosentezde kullandığı temel bileşikler şunlardır:
- Güneş ışığı: Fotosentezin enerji kaynağıdır.
- Su: Fotosentezde kullanılan bir reaktandır.
- Karbondioksit: Fotosentezde kullanılan bir reaktandır.
Fotoototroflar, fotosentez yoluyla ürettikleri organik bileşikleri, yapısal bileşikler, enerji depolama molekülleri ve besin olarak kullanırlar.
Kemoorganotroflar
Kemoorganotroflar, kimyasal enerji kullanarak besin üretirler. Bu canlılar, inorganik bileşiklerden enerji elde ederek, karbondioksiti organik bileşiklere dönüştürürler. Kemoorganotrofların besin üretiminde kullandığı temel bileşikler şunlardır:
- İnorganik bileşikler: Kemoorganotrofların enerji kaynağıdır.
- Karbondioksit: Kemoorganotrofların besin üretiminde kullandığı bir reaktandır.
Kemoorganotroflar, besin üretiminde kullandıkları inorganik bileşiklere göre farklı gruplara ayrılırlar:
- Sülfürlü bileşikleri kullanan kemoorganotroflar: Bu canlılar, sülfürlü bileşikleri (örneğin hidrojen sülfür) kullanarak besin üretirler.
- Nitrat kullanan kemoorganotroflar: Bu canlılar, nitratı (NO3-) kullanarak besin üretirler.
- Fosfat kullanan kemoorganotroflar: Bu canlılar, fosfatı (PO43-) kullanarak besin üretirler.
Ototrofların Önemi
Ototroflar, Dünya’daki yaşamın temelini oluşturur. Çünkü ototroflar, atmosferdeki karbondioksiti organik bileşiklere dönüştürerek, karbon döngüsünü başlatırlar. Bu döngü sayesinde, karbon, fotosentez yoluyla bitkilerde, fotosentez yapan bakterilerde ve siyanobakterilerde organik bileşiklere dönüştürülür. Daha sonra, heterotrof canlılar tarafından tüketilen bu organik bileşikler, solunum yoluyla yeniden karbondioksit haline gelir.
Ototroflar, ayrıca besin zincirinin de temelini oluşturur. Çünkü ototroflar, heterotrof canlılar için besin kaynağıdır. Heterotrof canlılar, ototrofları tüketerek, yaşamsal faaliyetleri için gerekli olan enerjiyi ve besin maddelerini elde ederler.
Ototroflar, ayrıca oksijen üretiminde de önemli bir rol oynarlar. Fotosentez yoluyla, atmosfere oksijen