Rahim İçi Araç (RİA)
Giriş
Rahim içi araç (RİA), rahim içine yerleştirilen küçük, esnek bir cihazdır. RİA, doğum kontrolü için yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. RİA’lar, bakır veya progesteron hormonu içerebilir.
RİA’nın Çeşitleri
RİA’lar iki ana kategoriye ayrılır:
- Bakır RİA’lar: Bakır RİA’lar, rahmin içinde bakır salarlar. Bakır, spermlerin yumurtaya ulaşmasını ve döllenmesini zorlaştırır. Bakır RİA’lar, 10 yıla kadar etkilidir.
- Hormonal RİA’lar: Hormonal RİA’lar, rahmin içine progesteron hormonu salarlar. Progesteron, spermlerin hareketini ve yumurtanın döllenmesini zorlaştırır. Hormonal RİA’lar, 3 ila 5 yıla kadar etkilidir.
RİA’nın Etki Mekanizmaları
RİA’lar, hamileliği önlemek için çeşitli mekanizmalar kullanır:
- Spermlerin yumurtaya ulaşmasını ve döllenmesini zorlaştırma: Bakır RİA’lar, spermlerin yumurtaya ulaşmasını ve döllenmesini zorlaştırır. Spermler, bakır ile temas ettiğinde, hareketleri yavaşlar ve yumurtaya ulaşamazlar. Hormonal RİA’lar, progesteron hormonu salarak, spermlerin hareketini ve yumurtanın döllenmesini zorlaştırır.
- Döllenmiş yumurtanın rahim duvarına yerleşmesini önleme: Döllenmiş yumurta, rahim duvarına yerleşemezse, hamilelik gerçekleşmez. Bakır RİA’lar, rahim duvarını tahriş ederek, döllenmiş yumurtanın yerleşmesini zorlaştırır. Hormonal RİA’lar, progesteron hormonu salarak, rahim duvarını incelterek, döllenmiş yumurtanın yerleşmesini zorlaştırır.
RİA’nın Avantajları
RİA’nın avantajları şunlardır:
- Yüksek etkililik: RİA’lar, doğum kontrolü için en etkili yöntemlerden biridir. Kullanım ilk yılındaki başarı oranı %99’dur.
- Uzun süreli koruma: Bakır RİA’lar, 10 yıla kadar etkilidir. Hormonal RİA’lar, 3 ila 5 yıla kadar etkilidir.
- Geri dönüşümlülük: RİA’lar, kolayca çıkarılabilir ve gebe kalmak isterseniz, RİA çıkarıldıktan sonra hemen hamile kalabilirsiniz.
RİA’nın Dezavantajları
RİA’nın dezavantajları şunlardır:
- Adet kanaması ve lekelenme: RİA’lar, adet kanamasını ve lekelenmeyi artırabilir.
- Ağrı: RİA takılması sırasında veya sonrasında ağrı hissedebilirsiniz.
- Enfeksiyon riski: RİA, pelvik enfeksiyon riskini artırabilir.
RİA’nın Kullanımı
RİA’lar, bir kadın doğum uzmanı veya pratisyen hekim tarafından yerleştirilir. RİA takılması, genellikle birkaç dakika sürer. RİA’nın takılması sırasında, rahminizin içindeki rahim ağzına bir spekulum yerleştirilir. Daha sonra, RİA, rahminize yerleştirilir.
RİA’yı yerleştirdikten sonra, RİA’nın yerinde olup olmadığını kontrol etmek için doktorunuz sizi bir sonraki adet döneminizden önce çağırabilir. RİA’nın yerinde olduğundan emin olmak için, kendiniz de ipliğini hissedebilirsiniz.
RİA’yı çıkarmak için, doktorunuzu veya bir kadın doğum uzmanını ziyaret etmeniz gerekir. RİA, genellikle birkaç dakika içinde kolayca çıkarılabilir.
RİA’nın Kimler İçin Uygun Olduğu
RİA, aşağıdakiler için uygun bir doğum kontrol yöntemi olabilir:
- Hamileliği önlemek isteyen kadınlar
- Uzun süreli koruma isteyen kadınlar
- Adet kanaması ve ağrısı olan kadınlar
- Doğum kontrol hapı veya enjeksiyon gibi diğer doğum kontrol yöntemlerini kullanmakta zorlanan kadınlar
RİA’nın Kimler İçin Uygun Olmadığı
RİA, aşağıdakiler için uygun bir doğum kontrol yöntemi olmayabilir:
- Gebe kadınlar
- Rahim ağzı kanseri veya diğer rahim ağzı sorunları olan kadınlar
- **Enfeksiyon riski yüksek olan kadınlar