Ratios Nedir?
İngilizce’de “ratio” kelimesi, “oran” anlamına gelir. Finansal terminolojide ise, bir şirketin finansal durumunu ve performansını değerlendirmek için kullanılan sayısal göstergelerdir.
Ratios, iki farklı finansal ölçümün birbirleriyle karşılaştırılmasıyla elde edilir. Örneğin, bir şirketin kısa vadeli borçlarının toplam varlıklarına oranı, şirketin kısa vadeli borç ödeme kabiliyetini gösteren bir likidite oranıdır.
Ratios, finansal analizde önemli bir rol oynar. Yatırımcılar, analistleri ve yöneticiler, bir şirketin finansal durumunu ve performansını daha iyi anlamak için ratios kullanır.
Ratios, farklı kategorilere ayrılabilir. En yaygın kategoriler şunlardır:
- Likidite oranları: Bir şirketin kısa vadeli borç ödeme kabiliyetini gösterir.
- Kârlılık oranları: Bir şirketin kârlılığını gösterir.
- Verimlilik oranları: Bir şirketin kaynaklarını ne kadar verimli kullandığı gösterir.
- Borçluluk oranları: Bir şirketin borçlanma düzeyini gösterir.
Likidite Oranları
Likidite oranları, bir şirketin kısa vadeli borç ödeme kabiliyetini gösterir. Likidite oranı yüksek olan bir şirket, kısa vadeli borçlarını rahatça ödeyebilir.
En yaygın likidite oranları şunlardır:
- Cari oran: Dönen varlıkların kısa vadeli borçlara oranıdır. Cari oran yüksek olan bir şirket, kısa vadeli borçlarını rahatça ödeyebilir.
- Asit test oranı: Dönen varlıkların stoklar hariç kısa vadeli borçlara oranıdır. Asit test oranı yüksek olan bir şirket, stoklar hariç kısa vadeli borçlarını rahatça ödeyebilir.
- Nakit oran: Nakit ve nakit benzeri varlıkların kısa vadeli borçlara oranıdır. Nakit oran yüksek olan bir şirket, kısa vadeli borçlarını rahatça ödeyebilir.
Kârlılık Oranları
Kârlılık oranları, bir şirketin kârlılığını gösterir. Kârlılık oranı yüksek olan bir şirket, faaliyetlerini kârlı bir şekilde yürütmektedir.
En yaygın kârlılık oranları şunlardır:
- Net kâr marjı: Net kârın satışlara oranıdır. Net kâr marjı yüksek olan bir şirket, satışlarından daha fazla kâr elde etmektedir.
- Faiz ve vergi öncesi kâr marjı: Faizleri ve vergileri hariç tutarak hesaplanan net kârın satışlara oranıdır. Faiz ve vergi öncesi kâr marjı yüksek olan bir şirket, faaliyetlerini kârlı bir şekilde yürütmektedir.
- Sermaye kârlılığı: Net kârın özsermayeye oranıdır. Sermaye kârlılığı yüksek olan bir şirket, özkaynaklarını kârlı bir şekilde kullanmaktadır.
Verimlilik Oranları
Verimlilik oranları, bir şirketin kaynaklarını ne kadar verimli kullandığı gösterir. Verimlilik oranı yüksek olan bir şirket, kaynaklarını daha verimli kullanmaktadır.
En yaygın verimlilik oranları şunlardır:
- Stok devir hızı: Satışların stoklara oranıdır. Stok devir hızı yüksek olan bir şirket, stoklarını hızlı bir şekilde satmaktadır.
- Alacaklar devir hızı: Satışların alacaklara oranıdır. Alacaklar devir hızı yüksek olan bir şirket, alacaklarını hızlı bir şekilde tahsil etmektedir.
- Faaliyet sermayesi devir hızı: Satışların faaliyet sermayesine oranıdır. Faaliyet sermayesi devir hızı yüksek olan bir şirket, faaliyet sermayesini verimli bir şekilde kullanmaktadır.
Borçluluk Oranları
Borçluluk oranları, bir şirketin borçlanma düzeyini gösterir. Borçluluk oranı yüksek olan bir şirket, daha fazla borçlanmaktadır.
En yaygın borçluluk oranları şunlardır:
- Kısa vadeli borçluluk oranı: Kısa vadeli borçlarının toplam varlıklara oranıdır. Kısa vadeli borçluluk oranı yüksek olan bir şirket, kısa vadeli borçlarını ödemekte zorluk çekebilir.
- Uzun vadeli borçluluk oranı: Uzun vadeli borçlarının toplam varlıklara oranıdır. Uzun vadeli borçluluk oranı yüksek olan bir şirket, uzun vadeli borçlarını ödemekte zorluk çekebilir.
- Özsermaye oranlığı: Özsermayenin toplam varlıklara oranıdır. Özsermaye oranlığı yüksek olan bir şirket