Stroma Nedir?
Stroma, bir doku veya organın yapısal veya bağlayıcı rolü olan kısmıdır. Organın belirli işlevleri olmayan tüm parçalardan oluşur – örneğin bağ dokusu, kan damarları, kanallar vb. Diğer kısım olan parankim, doku veya organın işlevini yerine getiren hücrelerden oluşur.
Stroma, Yunanca “stroma” kelimesinden gelir ve “yatak, yatak örtüsü” anlamına gelir. Bu, stromanın doku veya organın temelini oluşturduğu ve onu desteklediği anlamına gelir.
Stroma, çeşitli doku ve organlarda bulunur. Örneğin, ciltte stroma, epidermisi destekleyen deri altı dokusundan oluşur. Kaslarda stroma, kas liflerini destekleyen bağ dokusundan oluşur. Karaciğerde stroma, karaciğer hücrelerini destekleyen kollajen liflerinden oluşur.
Stroma’nın İşlevleri
Stroma’nın çeşitli işlevleri vardır. Bunlar şunları içerir:
- Destek: Stroma, doku veya organın yapısal bütünlüğünü sağlar. Örneğin, ciltte stroma, epidermisi destekler ve onu dış etkenlere karşı korur.
- Bağlantı: Stroma, doku veya organın farklı kısımlarını birbirine bağlar. Örneğin, kaslarda stroma, kas liflerini birbirine bağlar ve onları bir bütün olarak tutar.
- Taşıma: Stroma, doku veya organa besin ve oksijen sağlar ve atık ürünleri uzaklaştırır. Örneğin, karaciğerde stroma, karaciğer hücrelerine kan yoluyla besin ve oksijen sağlar ve atık ürünleri kan yoluyla uzaklaştırır.
- Regülasyon: Stroma, doku veya organın işlevlerini düzenler. Örneğin, kemik iliğinde stroma, kan hücrelerinin üretimini düzenler.
Stroma’nın Türleri
Stroma, doku veya organın türüne göre çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir.
Bağ dokusu stroması
Bağ dokusu stroması, en yaygın stroma türüdür. Bu stroma, bağ dokusu hücreleri ve hücrelerarası matriksten oluşur. Bağ dokusu hücreleri, fibroblastlar, makrofajlar ve mast hücreleri gibi çeşitli türlerde olabilir. Hücrelerarası matriks, temel madde ve bağ dokusu liflerinden oluşur. Temel madde, kollajen, glikozaminoglikanlar ve proteoglikanlar gibi çeşitli proteinlerden oluşur. Bağ dokusu lifleri, kolajen, elastin ve retiküler liflerden oluşur.
Epitelyal stroma
Epitelyal stroma, epitel hücrelerinin altında bulunan stromadır. Bu stroma, genellikle bağ dokusu hücreleri, hücrelerarası matriks ve kan damarları içerir.
Musküler stroma
Musküler stroma, kas hücrelerinin altında bulunan stromadır. Bu stroma, genellikle bağ dokusu hücreleri, hücrelerarası matriks ve kan damarları içerir.
Endokrin stroma
Endokrin stroma, endokrin bezlerinin içinde bulunan stromadır. Bu stroma, genellikle bağ dokusu hücreleri, hücrelerarası matriks ve kan damarları içerir.
Stroma’nın Patolojisi
Stroma, çeşitli patolojik durumlarda rol oynayabilir. Örneğin, stromada inflamasyon, fibroz veya kanser gibi değişiklikler görülebilir.
İnflamatuar stroma
İnflamatuar stroma, iltihaplanma sırasında stromada meydana gelen değişikliklerdir. Bu değişiklikler, inflamasyona neden olan hücrelerin ve moleküllerin birikmesine neden olur. İnflamatuar stroma, doku veya organın işlevini bozabilir.
Fibrotik stroma
Fibrotik stroma, bağ dokusu hücrelerinin ve hücrelerarası matriksin birikmesine neden olan değişikliklerdir. Bu değişiklikler, doku veya organın sertleşmesine ve işlevini kaybetmesine neden olabilir.
Kanserli stroma
Kanserli stroma, kanser hücrelerinin stromada büyümesine ve yayılmasına neden olan değişikliklerdir. Bu değişiklikler, kanserin ilerlemesine ve tedavisini zorlaştırabilir.
Sonuç
Stroma, doku veya organın önemli bir parçasıdır. Bu, doku veya organın yapısını, işlevini ve dayanıklılığını sağlar. Stroma, çeşitli patolojik durumlarda da rol oynayabilir.