Taze Donmuş Plazma Nedir?
Taze donmuş plazma (TDP), tam kanın sıvı kısmından yapılan bir kan ürünüdür. Düşük kan pıhtılaşma faktörlerinin veya diğer kan proteinlerinin düşük seviyelerinin olduğu durumları tedavi etmek için kullanılır. Plazma değişiminde yedek sıvı olarak da kullanılabilir.
TDP’nin Yapısı
TDP, kanın sıvı kısmından oluşur ve aşağıdaki bileşenleri içerir:
- Koagülasyon faktörleri: Kan pıhtılaşmasını sağlayan proteinlerdir.
- İmmünglobulinler: Vücudu enfeksiyonlara karşı koruyan proteinlerdir.
- Albümin: Vücudun sıvı dengesini sağlayan proteindir.
- Diğer proteinler: Vitaminler, mineraller ve enzimler gibi çeşitli proteinler.
TDP’nin Hazırlanması
TDP, tam kan bağışı yoluyla elde edilir. Tam kan, bağışçıdan alındıktan sonra santrifüj edilir ve eritrositler, trombositler ve plazma olmak üzere üç bileşene ayrılır. Plazma, -20 °C’nin altındaki bir sıcaklıkta dondurulur ve böylece uzun süre saklanabilir.
TDP’nin Kullanım Alanları
TDP, çeşitli tıbbi durumlarda kullanılır. En yaygın kullanım alanları şunlardır:
- Kanama bozuklukları: TDP, kan pıhtılaşma faktörlerinin eksik olduğu durumlarda kullanılır. Bu durum, hemofili, Von Willebrand hastalığı ve trombositopeni gibi kanama bozukluklarında görülebilir.
- Travma: TDP, ciddi travmalardan sonra kan kaybını önlemek için kullanılır.
- Ameliyatlar: TDP, ameliyatlarda kan kaybını önlemek veya azaltmak için kullanılır.
- Toksik maddelere maruz kalma: TDP, zehirli maddelerin vücuttan atılmasını kolaylaştırmak için kullanılır.
- Plazma değişimi: TDP, plazmadaki belirli proteinleri değiştirmek için kullanılır. Bu, otoimmün hastalıklar, toksik maddelere maruz kalma ve bazı enfeksiyonlarda görülebilir.
TDP’nin Yan Etkileri
TDP’nin nadir görülen bazı yan etkileri şunlardır:
- Alerjik reaksiyonlar: TDP’ye alerjisi olan kişilerde anafilaksi gibi alerjik reaksiyonlar görülebilir.
- Enfeksiyonlar: TDP’de enfeksiyon riski azdır, ancak nadir durumlarda enfeksiyon görülebilir.
- Kan pıhtılaşması: TDP, kan pıhtılaşma faktörlerini içerdiğinden, kan pıhtılaşması riskini artırabilir.
TDP’nin Saklanması
TDP, -20 °C’nin altındaki bir sıcaklıkta saklanır. Bu sıcaklıkta TDP, 1 yıl boyunca saklanabilir.
TDP’nin Kan Bankalarında Kullanımı
TDP, kan bankalarında önemli bir kan ürünüdür. Kan bankalarının stoklarında her zaman yeterli miktarda TDP bulundurması gerekir. TDP’ye ihtiyaç duyan hastalar için hızlı bir şekilde temin edilebilmesi önemlidir.
TDP’nin Türkiye’de Kullanımı
Türkiye’de TDP, kan bankalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. TDP’ye ihtiyaç duyan hastalar için gerekli düzenlemeler yapılmıştır.
Sonuç
Taze donmuş plazma, çeşitli tıbbi durumlarda kullanılan önemli bir kan ürünüdür. TDP’nin güvenli ve etkili bir şekilde kullanılması için gerekli önlemlerin alınması önemlidir.