Toksoplazma Nedir?
Toksoplazma, Toxoplasma gondii adı verilen bir parazitin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu parazit, kedigillerin bağırsaklarında yaşar ve dışkılarıyla dışarı atılır. İnsanlar genellikle paraziti kedi dışkısıyla temas ile ya da kirlenmiş yiyecekleri, az pişmiş eti veya kirli suyu tüketerek alırlar.
Toksoplazma Nasıl Bulaşır?
Toksoplazma, kedigillerin dışkısıyla enfekte olmuş toprak, su veya yiyeceklerle bulaşır. İnsanların enfekte olma riski, kedigillerin bulunduğu ortamlarda daha yüksektir.
Toksoplazma bulaşmasının başlıca yolları şunlardır:
- Kedi dışkısı ile temas: Kedi dışkısı ile temas eden kişilerin elleri kirliyse, parazit göz, burun veya ağız yoluyla vücuda girebilir.
- Az pişmiş et: Kedigillerin enfekte etlerini çiğ veya az pişmiş olarak tüketmek, paraziti almanın bir başka yoludur.
- Kirli su: Kirli su içmek veya kirli suda yüzmek, paraziti bulaşmanın bir başka yoludur.
Toksoplazma Kimleri Etkiler?
Toksoplazma enfeksiyonu, bağışıklık sistemi sağlıklı olan kişilerde genellikle belirti vermez. Ancak, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, özellikle hamileler, yenidoğanlar ve organ nakli hastalarında ciddi sorunlara yol açabilir.
Toksoplazma Belirtileri
Toksoplazma enfeksiyonu, genellikle belirti vermez. Ancak, belirtiler ortaya çıktığında genellikle hafiftir ve şunları içerebilir:
- Ateş
- Yorgunluk
- Kas ağrısı
- Lenf bezlerinde şişme
- Baş ağrısı
- Boğaz ağrısı
- İştahsızlık
- Mide bulantısı
- Kusma
Toksoplazma Tedavisi
Toksoplazma enfeksiyonu, genellikle tedavi gerektirmez. Ancak, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, özellikle hamileler ve yenidoğanlar, enfeksiyonun ciddi komplikasyonlarını önlemek için tedavi alması gerekir.
Toksoplazma Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
Toksoplazma enfeksiyonunun tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Sülfametoksazol ve trimetoprim (TMP-SMX): Bu ilaçlar, toksoplazma enfeksiyonunun tedavisinde yaygın olarak kullanılan antibiyotiktir.
- Atovaquon ve proguanil (Malarone): Bu ilaçlar, TMP-SMX’e alternatif olarak kullanılabilen antibiyotiktir.
- Praziquantel: Bu ilaç, toksoplazma enfeksiyonunun neden olduğu bazı komplikasyonları tedavi etmek için kullanılır.
Toksoplazma Enfeksiyonunu Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Toksoplazma enfeksiyonunu önlemek için alınabilecek önlemler şunlardır:
- Kedi dışkısıyla temastan kaçının. Kedi dışkısıyla temas ettikten sonra ellerinizi iyice yıkayın.
- Kedilerinizi düzenli olarak veterinere götürün. Veteriner hekiminiz, kedilerinizin toksoplazma enfeksiyonuna karşı aşılanmalarını önerebilir.
- Az pişmiş eti tüketmeyin. Etleri iyice pişirdiğinizden emin olun.
- Kirli su içmekten veya kirli suda yüzmekten kaçının.
Toksoplazma Enfeksiyonunun Gebelikteki Etkileri
Toksoplazma enfeksiyonu, hamile kadınlar için ciddi bir risk oluşturur. Hamile bir kadın, toksoplazma enfeksiyonuna yakalanırsa, enfeksiyon plasenta yoluyla bebeğe geçebilir. Bu durum, konjenital toksoplazma enfeksiyonu olarak adlandırılır.
Konjenital toksoplazma enfeksiyonu, bebekte ciddi sorunlara yol açabilir. Bu sorunlar şunlardır:
- Zihinsel engellilik
- İşitme kaybı
- Görme bozuklukları
- Nörolojik sorunlar
- Kalp sorunları
Toksoplazma Enfeksiyonunun Bebeklerde Etkileri
Konjenital toksoplazma enfeksiyonu olan bebeklerde, enfeksiyonun belirtileri genellikle doğumdan sonra ilk birkaç ay içinde ortaya çıkar. Bu belirtiler şunlardır:
- Ateş
- Yorgunluk
- Kas ağrısı
- Lenf bezlerinde şişme
- Baş ağrısı
- Boğaz ağrısı
- İştahsızlık
- Mide bulantısı
- Kusma