Yardımcı Fiil Nedir

Yardımcı Fiil Nedir?

Yardımcı fiil, isim soylu kelimelerin ve bazen de fiilimsilerin (eylemsilerin) ardından gelerek bileşik fiil oluşturan sözcüktür. Türkçede başlıca yardımcı fiiller etmek, eylemek, olmak, kılmak ve yapmaktır.

Yardımcı fiiller, cümlede fiilin anlamını, zamanını, kipini, yönünü, olumsuzluğunu veya soru biçimini belirtmek için kullanılır. Örneğin, “görmek” fiilinin “görmüş oldum” şeklindeki kullanımında “oldum” yardımcı fiili, fiilin geçmiş zamanını ve tamamlanmışlığını belirtmektedir.

Yardımcı fiillerin temel kullanım alanları şunlardır:

• Zaman belirtmek: Yardımcı fiiller, cümlede fiilin zamanını belirtmek için kullanılır. Örneğin, “görmek” fiilinin “gördüm” şeklindeki kullanımı şimdiki zaman, “göreceğim” şeklindeki kullanımı gelecek zaman, “görmüştüm” şeklindeki kullanımı geçmiş zaman, “görmüş olacağım” şeklindeki kullanımı gelecek zaman geçmiş zaman kipini belirtmektedir.
• Kip belirtmek: Yardımcı fiiller, cümlede fiilin kipini belirtmek için kullanılır. Örneğin, “görmek” fiilinin “görebilirim” şeklindeki kullanımı olasılık kipi, “görmeliyim” şeklindeki kullanımı gereklilik kipi, “gördüm” şeklindeki kullanımı dilek kipini belirtmektedir.
• Yön belirtmek: Yardımcı fiiller, cümlede fiilin yönünü belirtmek için kullanılır. Örneğin, “görmek” fiilinin “göreceğimi sanıyorum” şeklindeki kullanımı tahmin kipi, “görecekmiş” şeklindeki kullanımı emir kipini belirtmektedir.
• Olumsuzluk belirtmek: Yardımcı fiiller, cümlede fiilin olumsuzluğunu belirtmek için kullanılır. Örneğin, “görmek” fiilinin “görmedim” şeklindeki kullanımı olumsuzluk kipini belirtmektedir.
• Soru biçimi belirtmek: Yardımcı fiiller, cümlede fiilin soru biçimini belirtmek için kullanılır. Örneğin, “görmek” fiilinin “gördün mü?” şeklindeki kullanımı soru kipini belirtmektedir.

Yardımcı Fiillerin Türleri

Yardımcı fiiller, kullanım alanlarına göre basit yardımcı fiiller ve modal yardımcı fiiller olmak üzere iki gruba ayrılır.

Basit yardımcı fiiller, yalnızca zaman, kip, yön, olumsuzluk veya soru biçimi belirtmek için kullanılır. Örneğin, “etmek, eylemek, olmak, kılmak ve yapmak” fiilleri basit yardımcı fiillerdir.

Modal yardımcı fiiller, fiilin anlamını veya niteliğini belirtmek için kullanılır. Örneğin, “can, could, may, might, must, shall, should, will ve would” fiilleri modal yardımcı fiillerdir.

Yardımcı Fiillerin Cümledeki Yeri

Yardımcı fiiller, cümlede genellikle fiilin önünde yer alır. Ancak, bazı durumlarda fiilin arkasında da yer alabilir. Örneğin, “görmek” fiilinin “görmüş olacağım” şeklindeki kullanımında yardımcı fiil “görmüş” fiilin arkasında yer almaktadır.

Yardımcı Fiillerin Örnekleri

Yardımcı fiillerin Türkçedeki örnekleri şunlardır:

• Basit yardımcı fiiller:
  • etmek
  • eylemek
  • olmak
  • kılmak
  • yapmak
• Modal yardımcı fiiller:
  • can
  • could
  • may
  • might
  • must
  • shall
  • should
  • will
  • would

Yardımcı Fiillerin Cümle İçindeki İşlevi

Yardımcı fiiller, cümlede fiilin anlamını, zamanını, kipini, yönünü, olumsuzluğunu veya soru biçimini belirtmek için kullanılır. Örneğin, “görmek” fiilinin “gördüm” şeklindeki kullanımı şimdiki zaman, “göreceğim” şeklindeki kullanımı gelecek zaman, “görmüştüm” şeklindeki kullanımı geçmiş zaman, “görmüş olacağım” şeklindeki kullanımı gelecek zaman geçmiş zaman kipini belirtmektedir.

Yardımcı fiiller, cümlede fiilin anlamını veya niteliğini belirtmek için de kullanılabilir. Örneğin, “can” yardımcı fiili, fiilin mümkünlüğünü, “should” yardımcı fiili, fiilin gerekliliğini veya tavsiye niteliğini belirtmektedir.

Yardımcı fiiller, cümlenin yapısını ve anlamını zenginleştiren önemli unsurlardır. Doğru ve etkili bir şekilde kullanılması, Türkçeyi daha iyi